Etty Hillesum in Auschwitz-Birkenau

In opdracht van Judith Koelemeijer, heb ik archief- en literatuuronderzoek gedaan naar het mogelijke lot van Etty Hillesum (1914-1943) in Auschwitz-Birkenau. Judith Koelemeijer werkt aan een biografie van de Joodse schrijfster, die wereldberoemd werd door haar postuum uitgegeven dagboek en brieven.

Vrijwel niets is er bekend over het tragische einde van Etty Hillesum, die op 7 september 1943 werd gedeporteerd naar Auschwitz. Om toch dichterbij te kunnen komen, heb ik honderden getuigenissen en documenten uit de betreffende periode nageplozen en in de historische context geplaatst.

In november 2018 ben ik samen met Judith naar Auschwitz-Birkenau afgereisd om de resultaten van het onderzoek daar in perspectief te plaatsen. Dat was heel bijzonder: een individu proberen in beeld te brengen op de plaats van miljoenen anonieme slachtoffers.

De biografie verschijnt voorjaar 2022 bij uitgeverij  Balans. De documentaire van de NOS  over Judiths zoektocht naar het leven van Etty Hillesum, werd op 4 mei 2021 uitgezonden.

Judith Koelemeijer: ‘Het onderzoek van Erika is van groot belang geweest voor mijn biografie. Erika is precies, vasthoudend, en creatief; bovendien begreep ze heel goed wat ik als schrijver zocht. Dankzij haar diepgravende research kan ik het tot nu toe bekende verhaal over Etty’s laatste levensfase in Auschwitz-Birkenau op belangrijke punten corrigeren en aanvullen. Het was voor mij een aangrijpende ervaring, en ook een grote les in de betekenis van gedegen historisch bronnenonderzoek.’

(foto: Co de Custer)